Kutsal Kitap Luka 6

Luka İncili'nin 6. bölümü, İsa'nın Şabat günü ile ilgili öğretileri, havarilerini seçmesi, bereketler ve uyarılarla ilgili öğretisi ve çeşitli ahlaki öğretileri içerir. Bölüm şu şekilde özetlenebilir:

1. Şabat Günü Başak Toplama (1-5): İsa ve öğrencileri, Şabat günü tarlalardan geçerken başak toplar ve elleriyle ovuşturup yerler. Bazı Ferisiler, bunun Şabat günü yasağına aykırı olduğunu söyler. İsa, Davut'un ve arkadaşlarının aç olduklarında Tanrı'nın evine girip yalnız kâhinlerin yemesine izin verilen ekmekleri yediklerini hatırlatır. İsa, "İnsanoğlu, Şabat'ın da Efendisi'dir" der.

2. Şabat Günü Şifa (6-11): İsa, başka bir Şabat günü sinagogda öğretirken eli sakat bir adamı iyileştirir. Ferisiler ve din bilginleri, İsa'yı suçlamak için bir fırsat ararlar. İsa, onlara Şabat günü iyilik yapmanın mı yoksa kötülük yapmanın mı doğru olduğunu sorar ve ardından adamın elini iyileştirir. Bu olay, Ferisiler ve din bilginlerinin öfkesini arttırır.

3. On İki Havarinin Seçilmesi (12-16): İsa, bir geceyi dua ederek geçirir ve ertesi gün on iki havarisini seçer: Petrus (Simun), Andreas, Yakup, Yuhanna, Filipus, Bartolomeus, Matta, Tomas, Alfay oğlu Yakup, Simun (Zelot), Yakup oğlu Yahuda (Taday) ve İskariotlu Yahuda (sonradan ihanet eden).

4. Bereketler ve Uyarılar (17-26): İsa, düz bir yerde büyük bir kalabalığa hitap eder. Burada dört bereket ve dört uyarı (veya felaket) bildirir:
   • Yoksullara, Tanrı'nın Krallığı'nın onların olduğunu,
   • Aç olanlara, doyacaklarını,
   • Ağlayanlara, güleceklerini,
   • İnsanlar tarafından nefret edilenlere, gökte büyük ödül alacaklarını bildirir.
   • Zenginlere, almış oldukları teselliyi,
   • Doymuş olanlara, acıkacaklarını,
   • Şimdi gülenlere, yas tutup ağlayacaklarını,
   • Herkes tarafından övülenlere, peygamberlerin sahte peygamberlere yaptıkları gibi davrandıklarını söyler.
5. Düşmanları Sevmek (27-36): İsa, düşmanlarını sevmelerini, kendilerine kötülük edenlere iyilik yapmalarını, lanet edenlere dua etmelerini öğütler. İsa, "Size tokat atan birine öteki yanağınızı da çevirin" ve "Sizden bir şey alan kişiden geri istemeyin" der. Başkalarına nasıl davranılmasını istiyorlarsa, onlara öyle davranmalarını söyler. Günahkârların bile kendilerini sevenleri sevdiklerini ve iyi davrandıklarını, dolayısıyla onların farklı olması gerektiğini belirtir. Tanrı'nın merhametli olduğu gibi onların da merhametli olmalarını öğütler.

6. Yargılamamak (37-42): İsa, insanları yargılamamaları ve bağışlamaları gerektiğini söyler. Kendi yargılarıyla yargılanacaklarını, verdikleri ölçüyle ölçüleceklerini belirtir. Körün körü yol gösteremeyeceği gibi, öğrencinin de öğretmeninden üstün olamayacağını açıklar. Kendi gözlerindeki merteği görmeden başkalarının gözlerindeki çöpü çıkarmaya çalışmamalarını öğütler.

7. İyi ve Kötü Ağaç (43-45): İsa, iyi ağacın iyi meyve, kötü ağacın ise kötü meyve vereceğini söyler. Her ağaç meyvesinden tanınır. İnsanların ağzından çıkan sözler, yüreklerinden gelenleri yansıtır.

8. Ev İnşa Etme Benzetmesi (46-49): İsa, kendisine "Rab" deyip söylediklerini yapmayanları eleştirir. Sözlerini dinleyen ve uygulayan kişiyi, evini sağlam temele inşa eden akıllı bir adama benzetir. Bu kişi, sel geldiğinde evi yıkılmaz. Sözlerini dinleyen ama uygulamayan kişiyi ise temelsiz ev yapan birine benzetir. Sel geldiğinde bu ev hemen yıkılır ve büyük bir yıkım olur.

Bu bölümde, İsa'nın Şabat günüyle ilgili öğretileri, havarilerini seçmesi, bereketler ve uyarılar, düşmanları sevme, yargılamama, iyi ve kötü ağaç benzetmesi ve ev inşa etme benzetmesi gibi önemli öğretiler yer alır. İsa, takipçilerine nasıl yaşamaları gerektiğini ve Tanrı'nın Krallığı'na uygun davranışları öğretir.

LUKA 6

Şabat Günü Sorunu

1 Bir Şabat Günü İsa ekinler arasından geçiyordu. Öğrencileri başakları koparıyor, avuçlarında ufalayıp yiyorlardı. 2 Ferisiler'den bazıları, “Şabat Günü yasak olanı neden yapıyorsunuz?” dediler.

3 İsa onlara şöyle karşılık verdi: “Davut'la yanındakiler acıkınca Davut'un ne yaptığını okumadınız mı? 4 Tanrı'nın evine girdi, kâhinlerden başkasının yemesi yasak olan adak ekmeklerini alıp yedi ve yanındakilere de verdi.” 5 Sonra İsa onlara, “İnsanoğlu* Şabat Günü'nün de Rabbi'dir” dedi.

6 Bir başka Şabat Günü İsa havraya girmiş öğretiyordu. Orada sağ eli sakat bir adam vardı. 7 İsa'yı suçlamak için fırsat kollayan din bilginleriyle Ferisiler, Şabat Günü hastaları iyileştirecek mi diye O'nu gözlüyorlardı. 8 İsa, onların ne düşündüklerini biliyordu. Eli sakat olan adama, “Ayağa kalk, öne çık” dedi. O da kalktı, orta yerde durdu.

9 İsa onlara, “Size sorayım” dedi, “Kutsal Yasa'ya göre Şabat Günü iyilik yapmak mı doğru, kötülük yapmak mı? Can kurtarmak mı doğru, öldürmek mi?” 10 Gözlerini hepsinin üzerinde gezdirdikten sonra adama, “Elini uzat” dedi. Adam elini uzattı, eli yine sapasağlam oluverdi. 11 Onlar ise öfkeden deliye döndüler ve aralarında İsa'ya ne yapabileceklerini tartışmaya başladılar.

İsa On İki Elçisini Seçiyor

12 O günlerde İsa, dua etmek için dağa çıktı ve bütün geceyi Tanrı'ya dua ederek geçirdi. 13-16 Gün doğunca öğrencilerini yanına çağırdı ve onların arasından, elçi diye adlandırdığı şu on iki kişiyi seçti: Petrus adını verdiği Simun, onun kardeşi Andreas, Yakup, Yuhanna, Filipus, Bartalmay, Matta, Tomas, Alfay oğlu Yakup, Yurtsever diye tanınan Simun, Yakup oğlu Yahuda ve İsa'ya ihanet eden Yahuda İskariot.

17 İsa bunlarla birlikte aşağı inip düzlük bir yerde durdu. Öğrencilerinden büyük bir kalabalık ve bütün Yahudiye'den, Yeruşalim'den, Sur'la Sayda yakınlarındaki kıyı bölgesinden gelen büyük bir halk topluluğu da oradaydı. 18 İsa'yı dinlemek ve hastalıklarına şifa bulmak için gelmişlerdi. Kötü ruhlar yüzünden sıkıntı çekenler de iyileştiriliyordu. 19 Kalabalıkta herkes İsa'ya dokunmak için çabalıyordu. Çünkü O'nun içinden akan bir güç herkese şifa veriyordu.

Mutlular ve Mutsuzlar

20 İsa, gözlerini öğrencilerine çevirerek şöyle dedi:

“Ne mutlu size, ey yoksullar!

Çünkü Tanrı'nın Egemenliği sizindir.

21 Ne mutlu size, şimdi açlık çekenler!

Çünkü doyurulacaksınız.

Ne mutlu size, şimdi ağlayanlar!

Çünkü güleceksiniz.

22 İnsanoğlu'na* bağlılığınız yüzünden

İnsanlar sizden nefret ettikleri,

Sizi toplum dışı edip aşağıladıkları

Ve adınızı kötüleyip sizi reddettikleri zaman

Ne mutlu size!

23 O gün sevinin, coşkuyla zıplayın!

Çünkü gökteki ödülünüz büyüktür.

Nitekim onların ataları da

Peygamberlere böyle davrandılar.

24 Ama vay halinize, ey zenginler,

Çünkü tesellinizi almış bulunuyorsunuz!

25 Vay halinize, şimdi karnı tok olan sizler,

Çünkü açlık çekeceksiniz!

Vay halinize, ey şimdi gülenler,

Çünkü yas tutup ağlayacaksınız!

26 Bütün insanlar sizin için iyi sözler söyledikleri zaman,

Vay halinize!

Çünkü onların ataları da

Sahte peygamberlere böyle davrandılar.”

Düşmanlarınızı Sevin

27-28 “Ama beni dinleyen sizlere şunu söylüyorum: Düşmanlarınızı sevin, sizden nefret edenlere iyilik yapın, size lanet edenler için iyilik dileyin, size hakaret edenler için dua edin. 29 Bir yanağınıza vurana öbür yanağınızı da çevirin. Abanızı alandan mintanınızı da esirgemeyin. 30 Sizden bir şey dileyen herkese verin, malınızı alandan onu geri istemeyin. 31 İnsanların size nasıl davranmasını istiyorsanız, siz de onlara öyle davranın.

32 “Eğer yalnız sizi sevenleri severseniz, bu size ne övgü kazandırır? Günahkârlar bile kendilerini sevenleri sever. 33 Size iyilik yapanlara iyilik yaparsanız, bu size ne övgü kazandırır? Günahkârlar bile böyle yapar. 34 Geri alacağınızı umduğunuz kişilere ödünç verirseniz, bu size ne övgü kazandırır? Günahkârlar bile verdiklerini geri almak koşuluyla günahkârlara ödünç verirler. 35 Ama siz düşmanlarınızı sevin, iyilik yapın, hiçbir karşılık beklemeden ödünç verin. Alacağınız ödül büyük olacak, Yüceler Yücesi'nin oğulları olacaksınız. Çünkü O, nankör ve kötü kişilere karşı iyi yüreklidir. 36 Babanız merhametli olduğu gibi, siz de merhametli olun.”

Başkasını Yargılamayın

37 “Başkasını yargılamayın, siz de yargılanmazsınız. Suçlu çıkarmayın, siz de suçlu çıkarılmazsınız. Başkasını bağışlayın, siz de bağışlanırsınız. 38 Verin, size verilecektir. İyice bastırılmış, silkelenmiş ve taşmış, dolu bir ölçekle kucağınıza boşaltılacak. Hangi ölçekle verirseniz, aynı ölçekle alacaksınız.”

39 İsa onlara şu benzetmeyi de anlattı: “Kör köre kılavuzluk edebilir mi? İkisi de çukura düşmez mi? 40 Öğrenci öğretmeninden üstün değildir, ama eğitimini tamamlayan her öğrenci öğretmeni gibi olacaktır.

41 “Sen neden kardeşinin gözündeki çöpü görürsün de kendi gözündeki merteği farketmezsin? 42 Kendi gözündeki merteği görmezken, kardeşine nasıl, ‘Kardeş, izin ver, gözündeki çöpü çıkarayım’ dersin? Seni ikiyüzlü! Önce kendi gözündeki merteği çıkar, o zaman kardeşinin gözündeki çöpü çıkarmak için daha iyi görürsün.”

Ağaç ve Meyvesi

43 “İyi ağaç kötü meyve, kötü ağaç da iyi meyve vermez. 44 Her ağaç meyvesinden tanınır. Dikenli bitkilerden incir toplanmaz, çalılardan üzüm devşirilmez. 45 İyi insan yüreğindeki iyilik hazinesinden iyilik, kötü insan içindeki kötülük hazinesinden kötülük çıkarır. İnsanın ağzı, yüreğinden taşanı söyler.

46 “Niçin beni ‘Ya Rab, ya Rab’ diye çağırıyorsunuz da söylediklerimi yapmıyorsunuz? 47 Bana gelen ve sözlerimi duyup uygulayan kişinin kime benzediğini size anlatayım. 48 Böyle bir kişi, evini yaparken toprağı kazan, derinlere inip temeli kaya üzerine atan adama benzer. Sel sularıyla kabaran ırmak o eve saldırsa da, onu sarsamaz. Çünkü ev sağlam yapılmıştır. 49 Ama sözlerimi duyup da uygulamayan kişi, evini temel koymaksızın toprağın üzerine kuran adama benzer. Kabaran ırmak saldırınca ev hemen çöker. Evin yıkılışı da korkunç olur.”