Sedef Hastalığı Nedir?
Sedef hastalığı, cilt hücrelerindeki hızlı ve normalden fazla artması sonucu oluşan cilt bozukluğudur. Sedef hastalığı “Psoriasis” olarak da adlandırılmaktadır. Bu hastalık başladığında ciltte beyaz pullarla kaplanmış kırmızı engebeli lekeler görülür.
Pullu lekeler zamanla cildin başka bir bölgesinde oluşup büyüyebilir, en fazla hastalığın göründüğü bölgeler kafa derisi, dizler, dirsekler ve sırttır. Bu hastalık kişiden kişiye bulaşmaz. Genellikle erken yetişkinlikte görülen sedef hastalığı çoğu vakada cildin birkaç bölgesini etkiler. Ancak ağır vaka denilen durumda Sedef hastalığı vücudun büyük bir bölümünü kaplamaktadır. Sedef hastalığı zaman içerisinde iyileşebilir, bu hastalık bireyin hayatı boyunca tekrarlanabilir.
Hem çocuklarda hem de erişkinlerde görülen bu hastalık çocukların vücudunda damlacık şeklinde görülmektedir. Yetişkinlerde ise plak şeklinde görünüp stabil seyredebiliyor. Sedef hastalığı kronik bir hastalıktır ve mikrobik bir enfeksiyon olmadığından bulaşıcı değildir.
Sedef Hastalığı Neden Olur?
Sedef hastalığı genelde genetik aktarıma bağlı olarak görülse de kesin nedeni bilinmemektedir. Uzmanlar bu hastalığın birden fazla faktörün birleşmesiyle ortaya çıktığını düşünmektedir.
Bağışıklık sistemindeki bir sorun ciltte sebepsiz yere iltihaplanmaya sebep olduğundan yeni cilt hücrelerinin anormal bir şekilde çoğalmasına neden olmaktadır.
Sağlıklı bir cilde sahip insanda cilt hücresi 10 ila 30 günde bir yenilenirken, Sedef hastalığında yeni hücreler 3 ila 4 günde bir yenilenmektedir. Bu kadar sık bir şekilde yenilenen deri hücreleri eski deri hücreleriyle birikmeye başlar ve ciltte pullanmaya neden olur.
Sedef hastalığı çeşitlerinin bir takım ortak tetikleyicileri bulunmaktadır. Sedef hastalığının ortaya çıkmasını sağlayan tetikleyici durumlar; ciltte oluşan kesikler, sıyrıklar, cerrahi müdahaleler, stres, strep enfeksiyonlar, beta-bloke gibi tansiyon ilaçları, özellikle genç erkeklerde aşırı alkol kullanımıdır.
Bu hastalık soğuk günlerde görülmektedir. Sıcak, nemli ortamlarda bulunmak hastalığın oluşma ihtimalini oldukça azaltmaktadır.
Sedef Hastalığı Çeşitleri Nelerdir?
Sağlık açısından önem taşıyan sedef hastalığının birçok çeşidi bulunmaktadır. Bireylerin sahip oldukları Sedef hastalığı çeşidine göre belirtileri farklılık gösterir. Plak tipi sedef hastalığı görünen en yaygın çeşididir. Diğer Sedef hastalığı çeşidi yetişkinlerde görülen püstüler sedef hastalığıdır. Püstüler Sedef hastalığı el avuç içleri ve ayak tabanlarından görülen sarı veya beyaz sıvıyla dolmuş baloncuklardan oluşur, kızarık ve pullu cilt görünümüne sebep olur.
Çocukluk ve genç erişkinlikte meydana gelen diğer bir çeşidi damlacık tarzında olan gutat sedef hastalığıdır. Bu çeşidinde çoğunlukla uzuvlarda ve gövdede küçük, kırmızı lekelere sebep olur. İnverse sedef hastalığı türü ise cildin kıvrıldığı koltuk altı, göğüs altı, kasıklar, kulak arkasında olan kırmızı renkte lezyonlara neden olur. Endotermik sedef hastalığıysa şiddetli güneş yanması, enfeksiyon gibi durumlarda oluşur.
Sedef hastalığı, cilt hücrelerindeki hızlı ve normalden fazla artması sonucu oluşan cilt bozukluğudur. Sedef hastalığı “Psoriasis” olarak da adlandırılmaktadır. Bu hastalık başladığında ciltte beyaz pullarla kaplanmış kırmızı engebeli lekeler görülür.
Pullu lekeler zamanla cildin başka bir bölgesinde oluşup büyüyebilir, en fazla hastalığın göründüğü bölgeler kafa derisi, dizler, dirsekler ve sırttır. Bu hastalık kişiden kişiye bulaşmaz. Genellikle erken yetişkinlikte görülen sedef hastalığı çoğu vakada cildin birkaç bölgesini etkiler. Ancak ağır vaka denilen durumda Sedef hastalığı vücudun büyük bir bölümünü kaplamaktadır. Sedef hastalığı zaman içerisinde iyileşebilir, bu hastalık bireyin hayatı boyunca tekrarlanabilir.
Hem çocuklarda hem de erişkinlerde görülen bu hastalık çocukların vücudunda damlacık şeklinde görülmektedir. Yetişkinlerde ise plak şeklinde görünüp stabil seyredebiliyor. Sedef hastalığı kronik bir hastalıktır ve mikrobik bir enfeksiyon olmadığından bulaşıcı değildir.
Sedef Hastalığı Neden Olur?
Sedef hastalığı genelde genetik aktarıma bağlı olarak görülse de kesin nedeni bilinmemektedir. Uzmanlar bu hastalığın birden fazla faktörün birleşmesiyle ortaya çıktığını düşünmektedir.
Bağışıklık sistemindeki bir sorun ciltte sebepsiz yere iltihaplanmaya sebep olduğundan yeni cilt hücrelerinin anormal bir şekilde çoğalmasına neden olmaktadır.
Sağlıklı bir cilde sahip insanda cilt hücresi 10 ila 30 günde bir yenilenirken, Sedef hastalığında yeni hücreler 3 ila 4 günde bir yenilenmektedir. Bu kadar sık bir şekilde yenilenen deri hücreleri eski deri hücreleriyle birikmeye başlar ve ciltte pullanmaya neden olur.
Sedef hastalığı çeşitlerinin bir takım ortak tetikleyicileri bulunmaktadır. Sedef hastalığının ortaya çıkmasını sağlayan tetikleyici durumlar; ciltte oluşan kesikler, sıyrıklar, cerrahi müdahaleler, stres, strep enfeksiyonlar, beta-bloke gibi tansiyon ilaçları, özellikle genç erkeklerde aşırı alkol kullanımıdır.
Bu hastalık soğuk günlerde görülmektedir. Sıcak, nemli ortamlarda bulunmak hastalığın oluşma ihtimalini oldukça azaltmaktadır.
Sedef Hastalığı Çeşitleri Nelerdir?
Sağlık açısından önem taşıyan sedef hastalığının birçok çeşidi bulunmaktadır. Bireylerin sahip oldukları Sedef hastalığı çeşidine göre belirtileri farklılık gösterir. Plak tipi sedef hastalığı görünen en yaygın çeşididir. Diğer Sedef hastalığı çeşidi yetişkinlerde görülen püstüler sedef hastalığıdır. Püstüler Sedef hastalığı el avuç içleri ve ayak tabanlarından görülen sarı veya beyaz sıvıyla dolmuş baloncuklardan oluşur, kızarık ve pullu cilt görünümüne sebep olur.
Çocukluk ve genç erişkinlikte meydana gelen diğer bir çeşidi damlacık tarzında olan gutat sedef hastalığıdır. Bu çeşidinde çoğunlukla uzuvlarda ve gövdede küçük, kırmızı lekelere sebep olur. İnverse sedef hastalığı türü ise cildin kıvrıldığı koltuk altı, göğüs altı, kasıklar, kulak arkasında olan kırmızı renkte lezyonlara neden olur. Endotermik sedef hastalığıysa şiddetli güneş yanması, enfeksiyon gibi durumlarda oluşur.
