Panik Atak
Panik ataklar aniden ortaya çıkar. Yoğun ve çoğu zaman ezici bir korku içerir. Hızlı kalp atışı, nefes darlığı veya mide bulantısı gibi korkutucu fiziksel semptomlar, panik atağa eşlik eder.
Panik ataklar, beklenmedik veya beklenen olarak sınıflandırır.Beklenmedik panik ataklar, bariz bir neden olmadan gerçekleşir. Beklenen panik ataklar ise fobiler gibi dış stres etkenlerinedeniyle açığa çıkar. Panik atak, herkesin başına gelebilecek bir rahatsızlıktır; ancak birden fazla atak yaşanması, panik bozukluğunun bir işareti olabilir.
Anksiyete
Anksiyete saldırıları tanınmaz. Bununla birlikte anksiyete, kaygının bir dizi yaygın psikiyatrik bozukluğu olarak tanımlanmaktadır.
Kaygı belirtileri arasında endişe, sıkıntı ve korku bulunur. Anksiyete genellikle stresli bir durum, deneyim veya olayın beklentisiyle ilgilidir. Yavaş yavaş ortaya çıkabilir.
Anksiyete ataklarının insanlar tarafından tanısal bir şekilde tanınmaması, belirti ve semptomların yoruma açık olduğu anlamına gelmektedir. Yani, bir kişi bir “anksiyete krizi” geçirdiğini ve kendisinin de “anksiyete krizi” geçirdiğini belirtmesine rağmen, bir başkasının daha önce hiç yaşamadığı semptomları olduğunu tarif edebilir.
Panik Atak ve Kaygı Arasındaki Farklar
Panik atak ve kaygı arasındaki farklılıklar şu şekildedir.
Semptomlar
Panik ve anksiyete atakları benzer hissedebilir. Birçok duygusal ve fiziksel semptomu paylaşırlar.
Aynı anda hem anksiyete hem de panik atağa maruz kalabilirsiniz. Örneğin, iş yerindeki önemli bir sunum gibi potansiyel olarak stresli bir durum hakkında gerilebilir ve endişe yaşayabilirsiniz. Sunum anında ise endişe panik atakla sonuçlanabilir.Yaşadığınız şeyin anksiyete mi yoksa panik atak mı olduğunu ayırt etmek zorlaşabilir.
Aşağıdakileri aklınızda bulundurun:
• Anksiyete, genellikle stresli ya da tehdit edici olarak algılanan bir durumla ilgilidir. Panik ataklar her zaman stres faktörleri tarafından tetiklenmez. Çoğunlukla birdenbire ortaya çıkarlar.
• Anksiyete hafif, orta veya şiddetli olabilir. Örneğin; günlük programınıza devam ederken zihninizin arkasında anksiyete meydana gelebilir. Panik ataklar ise genel olarak şiddetli ve rahatsız edici semptomlar barındırır.
• Bir panik atak sırasında, vücudun kendiliğinden "savaş ya da kaç" mekanizması çalışmaya başlar. Fiziksel semptomlar genellikle kaygı semptomlarından daha yoğundur.
• Anksiyete yavaş bir şekilde gelişebilirken, panik ataklar genel olarak aniden kendini gösterir.
• Panik ataklar tipik olarak başka bir atak geçirme ile ilgili endişeleri veya korkuları tetikler. Bu durum, davranışınız üzerinde bir etki yaratabilir.Bu da sizi panik atak riski altında olabileceğinizi düşündüğünüz alanlardanya da durumlardan geri durmaya itekler.
Panik Atak ve Ansiyetenin Nedenleri
Beklenmedik panik atakların net harici tetikleyicileri yoktur. Beklenen panik atak ve anksiyete, benzer şeyler tarafından tetiklenebilir. Bazı yaygın tetikleyiciler şunları içerir:
• Stresli bir iş
• Araç kullanma
• Sosyal durumlar
• Agorafobi (kalabalık veya açık alan korkusu), klostrofobi (dar alan korkusu) ve akrofobi (yükseklik korkusu) gibi fobiler
• travmatik deneyimlerin hatıraları
• Kalp hastalığı, diyabet, irritabl bağırsak sendromu ya da astım gibi hastalıklar
• Kronik ağrı
• Uyuşturucu veya alkolü bırakma
• Kafein
• İlaç ve takviyeler
• Tiroid problemleri
Panik Atak ve Anksiyetenin Risk Faktörleri
Anksiyete ve panik atakların benzer risk faktörleri vardır:
• Çocuk veya yetişkin olarak travma geçirmekya da travmatik durumlara şahit olmak
• Sevilen birinin kaybıya da boşanma, ayrılma gibi stresli bir olay yaşamak
• İş sorumlulukları, aile içi çatışma ya da mali sıkıntılar gibi devamlılığı olan stres ve kaygılar yaşamak
• Kronik sağlık durumunu ya dayaşamsal tehdit oluşturan bir hastalıkla yaşamak
• Endişeli bir kişiliğe sahip olmak
• Depresyon gibi başka bir psikolojik rahatsızlığa sahip olmak
• Anksiyete ya da panik bozukluğu olan aile fertlerine sahip olmak
• Uyuşturucu veya alkol kullanmak
Anksiyete yaşayan kişilerde panik atak geçirme riski daha yüksektir, ancak kaygı duymak, panik atak geçireceğiniz anlamını taşımamaktadır.
Evde Tedavi Yöntemleri
Hem anksiyete hem de paniğe bağlı semptomları önleme ve tedavi olmada neler yapabileceğinizi öğrenmek için doktorunuzla veya başka bir akıl sağlığı uzmanıyla konuşmalısınız. Bir tedavi planına sahip olmak ve bir saldırı başladığında ona bağlı kalmak, kontrolün elinde olduğunu hissetmene yardımcı olabilir.
Bir anksiyete veya panik atak hissederseniz, şunları deneyin:
Yavaş ve derin nefesler alın:Nefesinizin hızlandığını hissettiğinizde, dikkatinizi nefes alıp vermeye odaklamaya çalışın Nefes alırken midenizin hava ile dolduğunu hissedin. Nefes verirken dörtten geri sayın. Nefesiniz yavaşlayana kadar tekrarlayın.
Yaşadıklarınızı tanıyın ve kabul edin:Zaten bir anksiyete veya panik atak yaşadıysanız, bunun ne derecede korkutucu bir rahatsızlık olduğunun bilincindesinizdir. Kendinize semptomların geçeceğini ve iyileşeceğinizi hatırlatın.
Farkındalık oluşturun:Farkındalık temelli müdahaleler, anksiyete ve panik bozukluklarını tedavi etmek için giderek daha fazla kullanılmaktadır. Farkındalık, düşüncelerinizi şimdiki zamanda tutmanıza yardımcı olabilecek bir teknik olarak bilinmektedir. Düşünceleri ve duyumları, onlara tepki vermeyecek şekilde aktif olarak gözlemleyip, farkındalık oluşturabilirsiniz.
Gevşeme tekniklerini kullanın:Gevşeme teknikleri arasında rehberli görüntü, aromaterapi ve kas gevşemesi gibi seçenekler yer alır. Anksiyete belirtileri veya panik atak yaşıyorsanız, rahatlatıcı bulduğunuz şeyler yapmayı deneyin. Gözlerinizi kapatın, banyoya girin veya rahatlatıcı etkiye sahip olan lavanta kullanın.
Panik ataklar aniden ortaya çıkar. Yoğun ve çoğu zaman ezici bir korku içerir. Hızlı kalp atışı, nefes darlığı veya mide bulantısı gibi korkutucu fiziksel semptomlar, panik atağa eşlik eder.
Panik ataklar, beklenmedik veya beklenen olarak sınıflandırır.Beklenmedik panik ataklar, bariz bir neden olmadan gerçekleşir. Beklenen panik ataklar ise fobiler gibi dış stres etkenlerinedeniyle açığa çıkar. Panik atak, herkesin başına gelebilecek bir rahatsızlıktır; ancak birden fazla atak yaşanması, panik bozukluğunun bir işareti olabilir.
Anksiyete
Anksiyete saldırıları tanınmaz. Bununla birlikte anksiyete, kaygının bir dizi yaygın psikiyatrik bozukluğu olarak tanımlanmaktadır.
Kaygı belirtileri arasında endişe, sıkıntı ve korku bulunur. Anksiyete genellikle stresli bir durum, deneyim veya olayın beklentisiyle ilgilidir. Yavaş yavaş ortaya çıkabilir.
Anksiyete ataklarının insanlar tarafından tanısal bir şekilde tanınmaması, belirti ve semptomların yoruma açık olduğu anlamına gelmektedir. Yani, bir kişi bir “anksiyete krizi” geçirdiğini ve kendisinin de “anksiyete krizi” geçirdiğini belirtmesine rağmen, bir başkasının daha önce hiç yaşamadığı semptomları olduğunu tarif edebilir.
Panik Atak ve Kaygı Arasındaki Farklar
Panik atak ve kaygı arasındaki farklılıklar şu şekildedir.
Semptomlar
Panik ve anksiyete atakları benzer hissedebilir. Birçok duygusal ve fiziksel semptomu paylaşırlar.
Aynı anda hem anksiyete hem de panik atağa maruz kalabilirsiniz. Örneğin, iş yerindeki önemli bir sunum gibi potansiyel olarak stresli bir durum hakkında gerilebilir ve endişe yaşayabilirsiniz. Sunum anında ise endişe panik atakla sonuçlanabilir.Yaşadığınız şeyin anksiyete mi yoksa panik atak mı olduğunu ayırt etmek zorlaşabilir.
Aşağıdakileri aklınızda bulundurun:
• Anksiyete, genellikle stresli ya da tehdit edici olarak algılanan bir durumla ilgilidir. Panik ataklar her zaman stres faktörleri tarafından tetiklenmez. Çoğunlukla birdenbire ortaya çıkarlar.
• Anksiyete hafif, orta veya şiddetli olabilir. Örneğin; günlük programınıza devam ederken zihninizin arkasında anksiyete meydana gelebilir. Panik ataklar ise genel olarak şiddetli ve rahatsız edici semptomlar barındırır.
• Bir panik atak sırasında, vücudun kendiliğinden "savaş ya da kaç" mekanizması çalışmaya başlar. Fiziksel semptomlar genellikle kaygı semptomlarından daha yoğundur.
• Anksiyete yavaş bir şekilde gelişebilirken, panik ataklar genel olarak aniden kendini gösterir.
• Panik ataklar tipik olarak başka bir atak geçirme ile ilgili endişeleri veya korkuları tetikler. Bu durum, davranışınız üzerinde bir etki yaratabilir.Bu da sizi panik atak riski altında olabileceğinizi düşündüğünüz alanlardanya da durumlardan geri durmaya itekler.
Panik Atak ve Ansiyetenin Nedenleri
Beklenmedik panik atakların net harici tetikleyicileri yoktur. Beklenen panik atak ve anksiyete, benzer şeyler tarafından tetiklenebilir. Bazı yaygın tetikleyiciler şunları içerir:
• Stresli bir iş
• Araç kullanma
• Sosyal durumlar
• Agorafobi (kalabalık veya açık alan korkusu), klostrofobi (dar alan korkusu) ve akrofobi (yükseklik korkusu) gibi fobiler
• travmatik deneyimlerin hatıraları
• Kalp hastalığı, diyabet, irritabl bağırsak sendromu ya da astım gibi hastalıklar
• Kronik ağrı
• Uyuşturucu veya alkolü bırakma
• Kafein
• İlaç ve takviyeler
• Tiroid problemleri
Panik Atak ve Anksiyetenin Risk Faktörleri
Anksiyete ve panik atakların benzer risk faktörleri vardır:
• Çocuk veya yetişkin olarak travma geçirmekya da travmatik durumlara şahit olmak
• Sevilen birinin kaybıya da boşanma, ayrılma gibi stresli bir olay yaşamak
• İş sorumlulukları, aile içi çatışma ya da mali sıkıntılar gibi devamlılığı olan stres ve kaygılar yaşamak
• Kronik sağlık durumunu ya dayaşamsal tehdit oluşturan bir hastalıkla yaşamak
• Endişeli bir kişiliğe sahip olmak
• Depresyon gibi başka bir psikolojik rahatsızlığa sahip olmak
• Anksiyete ya da panik bozukluğu olan aile fertlerine sahip olmak
• Uyuşturucu veya alkol kullanmak
Anksiyete yaşayan kişilerde panik atak geçirme riski daha yüksektir, ancak kaygı duymak, panik atak geçireceğiniz anlamını taşımamaktadır.
Evde Tedavi Yöntemleri
Hem anksiyete hem de paniğe bağlı semptomları önleme ve tedavi olmada neler yapabileceğinizi öğrenmek için doktorunuzla veya başka bir akıl sağlığı uzmanıyla konuşmalısınız. Bir tedavi planına sahip olmak ve bir saldırı başladığında ona bağlı kalmak, kontrolün elinde olduğunu hissetmene yardımcı olabilir.
Bir anksiyete veya panik atak hissederseniz, şunları deneyin:
Yavaş ve derin nefesler alın:Nefesinizin hızlandığını hissettiğinizde, dikkatinizi nefes alıp vermeye odaklamaya çalışın Nefes alırken midenizin hava ile dolduğunu hissedin. Nefes verirken dörtten geri sayın. Nefesiniz yavaşlayana kadar tekrarlayın.
Yaşadıklarınızı tanıyın ve kabul edin:Zaten bir anksiyete veya panik atak yaşadıysanız, bunun ne derecede korkutucu bir rahatsızlık olduğunun bilincindesinizdir. Kendinize semptomların geçeceğini ve iyileşeceğinizi hatırlatın.
Farkındalık oluşturun:Farkındalık temelli müdahaleler, anksiyete ve panik bozukluklarını tedavi etmek için giderek daha fazla kullanılmaktadır. Farkındalık, düşüncelerinizi şimdiki zamanda tutmanıza yardımcı olabilecek bir teknik olarak bilinmektedir. Düşünceleri ve duyumları, onlara tepki vermeyecek şekilde aktif olarak gözlemleyip, farkındalık oluşturabilirsiniz.
Gevşeme tekniklerini kullanın:Gevşeme teknikleri arasında rehberli görüntü, aromaterapi ve kas gevşemesi gibi seçenekler yer alır. Anksiyete belirtileri veya panik atak yaşıyorsanız, rahatlatıcı bulduğunuz şeyler yapmayı deneyin. Gözlerinizi kapatın, banyoya girin veya rahatlatıcı etkiye sahip olan lavanta kullanın.
