CPU (Central Processing Unit) ve GPU (Graphics Processing Unit), bilgisayarların iki farklı işlem birimidir ve işlevleri açısından farklılık gösterirler:
1. İşlem Tipi ve Amacı
- CPU: Genel amaçlı bir işlemcidir ve bilgisayarın beyin görevini üstlenir. Çeşitli işlemleri tek başına ya da az sayıda çekirdekle hızlı bir şekilde gerçekleştirmek için optimize edilmiştir. İşletim sistemi komutlarını yürütür, uygulamaları çalıştırır ve günlük bilgisayar işlemlerini yönetir.
- GPU: Paralel işlem kapasitesiyle grafik ve görsel hesaplamaları hızlandırmak için tasarlanmıştır. Binlerce çekirdeği ile çok sayıda küçük işlemi aynı anda gerçekleştirebilir. Grafik oluşturma, görüntü işleme, yapay zeka ve büyük veri analizinde kullanılır.
2. Çekirdek Yapısı ve Paralel İşleme
- CPU: Genellikle az sayıda, fakat daha güçlü çekirdekleri bulunur (örneğin 4, 8 veya 16 çekirdek). Daha karmaşık ve çeşitli işlemler için optimize edilmiş, yüksek frekanslı çekirdeklerdir.
- GPU: Çok sayıda çekirdeğe sahiptir (binlerce çekirdek). Bu çekirdekler daha düşük frekansta çalışsa da, aynı anda çok sayıda işlemi gerçekleştirme kapasitesi sayesinde görüntü işlemede ve paralel hesaplamalarda başarılıdır.
3. Görev Dağılımı ve Uygulama Alanları
- CPU: Bilgisayarın temel işlemlerini yönetir; işletim sistemi ve uygulama yazılımlarını çalıştırır. İyi bir CPU, çoklu görev (multitasking) işlemlerini hızlı bir şekilde yönetebilir.
- GPU: Yüksek miktarda veri işleyen grafik tabanlı görevlerde kullanılır. Video işleme, oyun grafikleri, 3D modelleme, makine öğrenimi ve yapay zeka gibi yoğun hesaplama gerektiren işlemler için idealdir.
4. Veri İşleme Performansı
- CPU: Seri işlemler için optimize edilmiştir, daha karmaşık ve ardışık işlemler yapar. Düşük gecikme süreleri gerektiren görevlerde etkilidir.
- GPU: Paralel işlemler için optimize edilmiştir, bu yüzden yüksek bant genişliği gerektiren görevlerde performans artışı sağlar. Özellikle, verinin aynı anda birçok işlem biriminde işlenebildiği durumlarda çok verimlidir.
5. Güç Tüketimi ve Verimlilik
- CPU: Genelde daha az enerji tüketir ancak karmaşık işlemler için daha fazla güç harcayabilir.
- GPU: Daha fazla enerji harcar çünkü yüksek performanslı grafik işlemler için birçok çekirdeği aynı anda kullanır.