Çocuklarda Altına Kaçırma Problemi ve Çözüm Önerileri
Anatomik ve nörolojik bir bozukluğa sahip olmayan çocuklarda genellikle 3.yaşlarının sonlarında idrarlarını tutmayı öğrenirler. 4-5 yaşlarına kadar ara sıra gündüzleri ama sıklıkla geceleri alt ıslatırlar. 5 yaşından sonra meydana gelen idrar kaçırma normal olarak kabul edilemez. Bu yaştan sonraki idrar kaçırmalara kesinlikle uzmanlarca değerlendirilmelidir.
Çocuklarda mesane kontrol sorunları
Çocuklarda kazara veya istemsiz idrar kaçırma varsa ve bez değiştirme yaşını geçmişse idrar kaçırma veya enürezis olarak da adlandırılan mesane kontrol problemi olabilir. Bu idrar sızıntıları gündüz (gündüz ıslatma olarak bilinir) veya gece (gece ıslatma), çocuk yatağı ıslattığında meydana gelebilir.
Çocuklar genellikle 2 ila 4 yaşları arasında, her çocuk kendi zamanında mesane kontrolünü sağlamaya başlar.
4 yaşına gelindiğinde, gün içinde meydana gelen idrar kaçağı çok rahatsız edici olabilir ve bu durum çocuk için utanç verici olabilir. Çocuk 5-6 yaşına gelindiğinde haftada bir veya iki kez yatağını ıslatırsa yatak ıslatma sorunu yaşadığını söylemek doğru olur.
Çoğu mesane kontrol problemi, çocuklar büyüdükçe doğal olarak ortadan kalkar. Gerektiğinde, bir doktor veya sağlık uzmanı, kazara idrar kaçağına neden olabilecek durumları gözden geçirebilir.
İdrar kaçağı neredeyse hiçbir zaman tembellikten kaynaklanmaz. Ebeveynler ve bakıcılar bu soruna her zaman anlayış ve sabırla yaklaşmalıdır.
İdrar Kaçırma Nasıl Sınıflandırılır?
Kontinans; mesanede ve bağırsaklarda depolanan idrar ve dışkının istemli şekilde kontrol edilebilmesidir.
İnkontinans ise; idrar ve dışkının istemesiz kaçırılması durumudur. Bu durum ikiye ayrılır.
1. Aralıklı inkontinans; gündüz altına kaçırma, gece alt ıslatma ya da iki zaman diliminde de kaçırmadır.
2. Devamlı inkontinans; yapısal ya da nörolojik bir sebebe dayanan idrar kaçırmasıdır.
İdrar Kaçırma Nedenleri
Bu nedenler fizyolojik ve psikolojik nedenler olarak sınıflandırılır.
Fizyolojik Nedenler
1. Kalıtımsal sebeplerden dolayı altı ıslatma görülebilir. Anne babada görülen benzer durum çocukta da görülebilir.
2. Böbrek ve İdrar Yolu Rahatsızlıkları: İdrar kaçırma sebepleri araştırılırken öncelikle bakılması gereken nedendir.
3. Yorgunken bol sıvı tüketerek uyuma
4. İlgili kasların gerektiği kadar çalışmaması
Ruhsal Nedenler
1. Çoğunlukla strese bağlıdır. Çocukların hayatlarında meydana gelen bir değişiklik, anne-babanın boşanması, taşınma, aileye yeni katılan bir üye, yaşadıkları ani bir kayıp alt ıslatmaya sebep olabilir.
2. Tuvalete karşı duyulan korku çocukların bu davranışı sergilemesine neden olabilir.
3. Tuvalet eğitimi esnasında aşırı sert ve baskıcı bir tutuma maruz kalan çocuklarda bu durum görülebilir.
Dışkı kaçırma
Diğer adıyla enkopresis, her 100 çocuktan 1’inde görülür. Erkek çocuklarında kız çocuklarına göre daha çok rastlanan bir durumdur.
İdrar kaçırmadan daha ağır bir durumun yaşandığının göstergesidir.
Fizyolojik bir rahatsızlık söz konusu ise bağırsak kontrolünün sağlanamamasından dolayı meydana gelebilir.
Beş yaşından sonra ve ilkokul çağında görülmesi ruhsal bir rahatsızlığa işaret edebilir.
Yaşanması muhtemel tuvalet korkusu çocuğun ileri boyutlara varabilecek kabızlık yaşamasına ve bunun sonucu olarak da biriken dışkı sebebi ile bağırsak tıkanıklığına neden olabilmektedir.
Genelde dışkı kaçırma problemi fizyolojik değil psikolojik sebeplerden dolayı görülmektedir. Yine de fizyolojik bir sorunun ihtimali gözden kaçırılmamalıdır.
Dışkılamanın, yalnızca evde yaşanması çocuğun evdeki biriyle çoğunlukla da anne ile arasında bir sorun olduğunun göstergesidir. Çocuk bu davranışıyla, annesinin ilgisini çekmek ister.
Çocuk ve anne arasındaki çekişmeler çoğu zaman ceza, korkutma ve dayak ile sonuçlanmaktadır. Tüm bunlara rağmen çocuk tuvalete gitmeye karşı direnç gösterecektir. Böyle bir durumda anne ve babanın çocuğun yapacağı bazı kışkırtıcı davranışlara rağmen sakin kalması ve ağır eleştirilerde bulunmaması gerekmemektedir. Doğru bir iletişim yolu için konu uzmanları ile beraber hareket edilmelidir.
Anatomik ve nörolojik bir bozukluğa sahip olmayan çocuklarda genellikle 3.yaşlarının sonlarında idrarlarını tutmayı öğrenirler. 4-5 yaşlarına kadar ara sıra gündüzleri ama sıklıkla geceleri alt ıslatırlar. 5 yaşından sonra meydana gelen idrar kaçırma normal olarak kabul edilemez. Bu yaştan sonraki idrar kaçırmalara kesinlikle uzmanlarca değerlendirilmelidir.
Çocuklarda mesane kontrol sorunları
Çocuklarda kazara veya istemsiz idrar kaçırma varsa ve bez değiştirme yaşını geçmişse idrar kaçırma veya enürezis olarak da adlandırılan mesane kontrol problemi olabilir. Bu idrar sızıntıları gündüz (gündüz ıslatma olarak bilinir) veya gece (gece ıslatma), çocuk yatağı ıslattığında meydana gelebilir.
Çocuklar genellikle 2 ila 4 yaşları arasında, her çocuk kendi zamanında mesane kontrolünü sağlamaya başlar.
4 yaşına gelindiğinde, gün içinde meydana gelen idrar kaçağı çok rahatsız edici olabilir ve bu durum çocuk için utanç verici olabilir. Çocuk 5-6 yaşına gelindiğinde haftada bir veya iki kez yatağını ıslatırsa yatak ıslatma sorunu yaşadığını söylemek doğru olur.
Çoğu mesane kontrol problemi, çocuklar büyüdükçe doğal olarak ortadan kalkar. Gerektiğinde, bir doktor veya sağlık uzmanı, kazara idrar kaçağına neden olabilecek durumları gözden geçirebilir.
İdrar kaçağı neredeyse hiçbir zaman tembellikten kaynaklanmaz. Ebeveynler ve bakıcılar bu soruna her zaman anlayış ve sabırla yaklaşmalıdır.
İdrar Kaçırma Nasıl Sınıflandırılır?
Kontinans; mesanede ve bağırsaklarda depolanan idrar ve dışkının istemli şekilde kontrol edilebilmesidir.
İnkontinans ise; idrar ve dışkının istemesiz kaçırılması durumudur. Bu durum ikiye ayrılır.
1. Aralıklı inkontinans; gündüz altına kaçırma, gece alt ıslatma ya da iki zaman diliminde de kaçırmadır.
2. Devamlı inkontinans; yapısal ya da nörolojik bir sebebe dayanan idrar kaçırmasıdır.
İdrar Kaçırma Nedenleri
Bu nedenler fizyolojik ve psikolojik nedenler olarak sınıflandırılır.
Fizyolojik Nedenler
1. Kalıtımsal sebeplerden dolayı altı ıslatma görülebilir. Anne babada görülen benzer durum çocukta da görülebilir.
2. Böbrek ve İdrar Yolu Rahatsızlıkları: İdrar kaçırma sebepleri araştırılırken öncelikle bakılması gereken nedendir.
3. Yorgunken bol sıvı tüketerek uyuma
4. İlgili kasların gerektiği kadar çalışmaması
Ruhsal Nedenler
1. Çoğunlukla strese bağlıdır. Çocukların hayatlarında meydana gelen bir değişiklik, anne-babanın boşanması, taşınma, aileye yeni katılan bir üye, yaşadıkları ani bir kayıp alt ıslatmaya sebep olabilir.
2. Tuvalete karşı duyulan korku çocukların bu davranışı sergilemesine neden olabilir.
3. Tuvalet eğitimi esnasında aşırı sert ve baskıcı bir tutuma maruz kalan çocuklarda bu durum görülebilir.
Dışkı kaçırma
Diğer adıyla enkopresis, her 100 çocuktan 1’inde görülür. Erkek çocuklarında kız çocuklarına göre daha çok rastlanan bir durumdur.
İdrar kaçırmadan daha ağır bir durumun yaşandığının göstergesidir.
Fizyolojik bir rahatsızlık söz konusu ise bağırsak kontrolünün sağlanamamasından dolayı meydana gelebilir.
Beş yaşından sonra ve ilkokul çağında görülmesi ruhsal bir rahatsızlığa işaret edebilir.
Yaşanması muhtemel tuvalet korkusu çocuğun ileri boyutlara varabilecek kabızlık yaşamasına ve bunun sonucu olarak da biriken dışkı sebebi ile bağırsak tıkanıklığına neden olabilmektedir.
Genelde dışkı kaçırma problemi fizyolojik değil psikolojik sebeplerden dolayı görülmektedir. Yine de fizyolojik bir sorunun ihtimali gözden kaçırılmamalıdır.
Dışkılamanın, yalnızca evde yaşanması çocuğun evdeki biriyle çoğunlukla da anne ile arasında bir sorun olduğunun göstergesidir. Çocuk bu davranışıyla, annesinin ilgisini çekmek ister.
Çocuk ve anne arasındaki çekişmeler çoğu zaman ceza, korkutma ve dayak ile sonuçlanmaktadır. Tüm bunlara rağmen çocuk tuvalete gitmeye karşı direnç gösterecektir. Böyle bir durumda anne ve babanın çocuğun yapacağı bazı kışkırtıcı davranışlara rağmen sakin kalması ve ağır eleştirilerde bulunmaması gerekmemektedir. Doğru bir iletişim yolu için konu uzmanları ile beraber hareket edilmelidir.
