Bast-ı zaman, tasavvufta "zamanın genişlemesi, çoğalması" anlamına gelen bir kavramdır. Bu, uzun zaman gerektiren işlerin çok kısa bir zamanda görülmesi veya geleceğe veya geçmişe gidebilme yeteneği olarak yorumlanabilir.
Başka bir deyişle, bast-ı zaman, insanın algıladığı zamanın akışını aşma ve normalde imkansız görünen şeyleri başarabilme yeteneğidir. Bu yetenek, tasavvufta kemale ermiş kişilere (evliya) atfedilir.
Bast-ı zaman ile ilgili bazı örnekler şunlardır:
- Bir evliyanın bir anda çok uzak bir yere gidebilmesi.
- Bir evliyanın birden fazla yerde aynı anda görülebilmesi.
- Bir evliyanın geçmişte veya gelecekte yaşanan olayları görebilmesi.
Bast-ı zaman kavramı, tasavvufta önemli bir yere sahiptir. Bu kavram, insan ruhunun sınırsız potansiyeline ve Allah'ın kudretine olan inancın bir göstergesidir.
Bast-ı zaman ile tayy-i mekan (mekân katetme) kavramları birbirleriyle yakından ilişkilidir. Tayy-i mekan, mekânda fiziki sınırların aşılabilmesi anlamına gelirken, bast-ı zaman zamanda sınırların aşılabilmesi anlamına gelir.
Her iki kavram da tasavvufta kemale ermiş kişilere atfedilir ve insan ruhunun sınırsız potansiyeline olan inancın bir göstergesidir.
