Teknolojinin Geleceği Hakkında 2Soru 2 Cevap

Sürücüsüz Arabalar ve Metaverse

İçinde bulunduğumuz dönemde her gün yeni bir teknoloji ortaya çıkıyor. Bunun sonucunda da pek çok soru ile karşı kalıyoruz. Her gün daha sık karşılaştığınız metaverse ya da sürücüsüz arabalar hakkındaki sorular için herhangi bir cevabınız yoksa bu yazıyı size yardım amacıyla hazırladık.

Her ne kadar teknoloji gittikçe daha da hızlanıyormuş gibi görünse de, ‘’Moore Yasası’’ son 60 yıldır teknolojideki insan ilerlemesinin hızını, doğru bir şekilde tahmin edebildi.    Mooreyasasıbir bilgisayar çipinde yer alan transistör sayısının 2 yıl ara ile  2 katına çıkacağını öngörüyor. Bu tahmin teknolojinin ne kadar hızlı değişim göstereceğinin güvenilir bir göstergesi kabul edilebilir.

Moore yasası genel olarak doğru kabul edilse de teknoloji alanında yaşanan diğer önemli gelişmeler bilgisayar çiplerinden çok daha fazla hızlı ilerledi. Bu bölümde ElonMusk ve JefBezos gibi dünya devlerini karşı karşıya getiren yeni bir uzay yarışından,metaverse evrenine ya da sürücüsüz arabalara güç veren yapay zekadaki büyük ilerlemelere kadar  AI teknolojisinin geleceği hakkında derlediğimiz ipuçlarını size sunuyoruz.

Ne Zaman Sürücüsüz Bir Arabam Olacak?

Bilimkurgu yazarlarının  1920’li yıllardan bu yana bize söz verdiği gibi, biz arka koltukta rahat rahat otururken sürücüsüz arabamızın bizi istediğimiz yere götürmesi hayalini seviyoruz. Ancak bu hayalin pratiğe uygulanmasının, teorik yaklaşım hesaplamalarının gerçekleştirilmesinden daha zor olduğu ortaya çıktı.

Gelişmiş Sürücü Yardım Sistemi ( Advanced Driver –Assistance  System( ADAS))Tesla’nın elektrikli arabaları gibi bazı araçlardamevcut olmasına karşılık bunlar tam olarak kendi kendine sürüş olarak kabul edilmez. Tesla, otomatik pilot aracını otoyolda sürerken şeritte kalmanıza yardımcı olabilir. Fakat Uluslararası Sürüş Standartları Kuruluşu (SAE) kendi kendine sürüş deneyimini  5 aşamalı bir otomasyon sistemi olarak belirledi. Bugün teknolojik olarak bulunulan seviye ise ancak 2. derece otomasyon olarak belirlendi. 5. Seviye ellerin direksiyondan tamamen çekilerek kendi kendine sürüş deneyiminin gerçekleşmesini tanımlamaktadır. Henüz bu aşamada değiliz.

Yine de bazı ülkeler bu hayale daha yakın görünüyor. Almanya Duisburg’daki Otomotiv Araştırma Merkezi Direktörü  FerdinandDudenhöffer ‘’Çin’in Şangay ve Shenzen gibibüyük şehirlerinde yolcu taşımacılığında kullanılan sürücüsüz arabalar olduğunu’’ belirtiyor. Çinli otomobil ve teknoloji devleri tarafından sürücüsüz taksiler işletiliyor.Çin’de  2030yılına kadar seviye 4 araç satışlarının  toplam araç sayısının yaklaşık % 20’ sine ulaştırılması planlanıyor.  Seviye 4’de sürücünün ellerini direksiyonunüzerinde ya da yakınlarında bulundurması kaydı ile mentalolarakdaha rahat bir sürüş deneyimi yaşaması amaçlanır.

Direktör Ferdinand Dudenhöffer Çin’de işe yarayan gelişmelerin dünyanın her yerinde işe yaramayacağını kabul ediyor. Sözgelimi Çin vatandaşları  trafik akışının daha iyi bir hale getirilmesi içinaraç yolculuklarının takip edilmesini kabul edebilir. Ancakdiğer ülkelerdeki insanlar böyle bir takip için aynı derecede istekli olmayacaktır. Gizlilikle ilgili endişeler bu alanda gelişmeyi engelleyebilir. Çünkü kendi kendini süren otomobiller sürüş kararın vermek için sensörlerinden ve yazılımlarından sürekli olarak veri üretmelidir. Aksi takdirde kaza yapabilirler.

Metaverse Nedir?

Metaverse terimi ilk kez bilimkurgu yazarı NealStephensontarafından 1992’’ tarihli bir romanda ortaya atıldı. Daha sonra da hayatımızdaki teknolojinin geleceğine dair bir vizyon haline geldi. Hatta konu abartılarak, hayatımızın geri kalanını metaverse evreni içinde yaşayacağımız bile düşünülmeye başlandı. Bu konuda bir danışmanlık şirketi olan  FutureIntelligence grupta görev yapanCathyHackl, ‘’Meta evren fiziksel ve dijital yaşamlarımızın daha da yakınlaşmasıdır ‘’ tanımlamasını yapıyor. Meaverseen basit tanımıyla, sanal gerçeklik gözlükleriyle erişilebilen ve günlük hayatımızın üstüne dijital ögeler ilave eden sanal bir platformdur. Bir geceklübünün ya da toplantı odasının 3 boyutlu dijital temsilinde sahnelenen metaverse’de konserlere veya konferanslara katılabilirsiniz.  Bu esnada bir başka yerde de sanal bir mağazadan ayakkabı satın alabilir ya da sanal bir restorandan yemek sipariş ederek, bütün siparişlerinizin gerçekdünyadaki evinize teslim edilmesini sağlayabilirsiniz.

Metaverse etrafındaki dikkatin çoğu,Mark Zuckenberg’inmetaverse geleceğine ne kadar inandığının bir göstergesi olarak,Facebook olarak bilinen şirketini 2021’de Meta olarak yeniden markalaştırmasına odaklandı. Kurucu Mark Zuckerbergyakın gelecekte bir milyar insanın metaverse evreni kapsamında yaşamasını, çalışmasını ve oynamasını istiyor.

Ancak Hackl insanları, sosyal medya devini meta evrenin merkezi olarak görenleriyanılabilecekleri  konusunda uyarıyor. ‘’Her ne kadar metaverse evrenine girmenin yolu bir çift sanal gerçeklik gözlüğü takmak olsa da, sistem henüz tek bir teknoloji tarafından etkinleştirilmiş değildir’’ diyor.

Metaverse üzerindeki erken gelişmeler şimdilik Meta tarafından yapılabiliyor.Ama ivmenin diğer şirketlerce de yakalanacağını gösteren pek çok gelişme var. Hacklmeta evrenin gelecekte nasıl görüneceğine dair kabul gören bugünkü fikrimizin, geleceğe ait tam gerçeği birebir yansıtmayacağını da ilave ediyor.