Nebula Nedir? Astronomi İçin Taşıdığı Önem

Yıldızlar arasında bulunan boşluklarda yer alan bulutsulara Nebula denir.  Hidrojen, toz, helyum gibi gazlardan meydana gelirler. Yıldızlardan aldıkları ışık enerjisi ile de görülebilir olmaktadırlar.

Barındırdıkları bulutsu yapıları sayesinle, kelime kökenini latince bulut olan isimden almıştır.

Nebula, toz ve gaz bulutundan daha fazlasını içerdiği için astronomi açısından oldukça önem taşımaktadırlar.

Nebula Nasıl Oluşur?

Nebula, aslında bir yıldızdır. Yıldızlar, sahip oldukları gazların füzyon reaksiyonların son bulması sebebiyle ölmeye başlarlar. Hidrojenleri tükendiğinde yıldızlar büyümeye başlar ve öncesinde kırmızı bir dev halini alır. Daha sonrasında ise yıldızlar, beyaz cüce ya da kara delik halini alabilir. Uzayda var olan gazların ısısı 15.000 derecenin üzerine çıkan bir bulutsu oluşumuna sebep olur. Ölen yıldızın geriye bıraktığı bu gaz bulutuna Nebula denmektedir.

Nebula Türleri Nelerdir?

Nebulalar, kendi aralarında dört ayrı gruba ayrılmaktadırlar.

Salma Nebulası

Nebulaların çoğu bu isimle tanımlanır. Salma nebulası,belli sınırı ve belli şekli bulunmayan, değişik şekillerde ışık yaymasıyla bilinen  bir gaz bulutudur. Genellikle kırmızı renkte görünürler. Bunun sebebi ise en çok barındırdıkları elementin hidrojen olmasından kaynaklanır.

Gezegenimsi Nebula

Gezegenimsi Nebulalar, Güneş gibi düşük kütleye sahip yıldızların, evrimlerinde son aşamaya geldiğinde, uzaya yayılan dış katmanların gaz şeklindeki kalıntıları ile meydana gelir. Bu yıldızlar ölme esnasında sıcak birer beyaz cüce şeklini almaktadırlar. Saçtıkları ışık, eski yıldızın ortaya çıkardığı gazları aydınlatarak, gezegene benzer nebulaları oluşturmaktadır. Kütlesi düşük bir yıldızdan meydana geldikleri için şekilleri daha düzgün olur, çoğunlukla yuvarlağa benzerler.

Süpernova Kalıntıları

Bir süpernova, büyük kütleye sahip yıldızın ölüme yaklaştığı zamanda meydana gelir. Bu yıldızlar öldükleri zaman yakıtları bittiği için içe doğru çökme yaşar ve daha sonra büyük bir patlama oluşturarak uzaya dağınık şekiller yayarlar. Süpernova kalıntıları adındaki nebulaların oluşması, genelde Samanyolu’ndan başka galaksilerde meydana gelmektedir.

Karanlık Nebula

Karanlık Nebulalar son derece yoğunluk yüklüdür. Bu özelliklerinden dolayı ışık geçirmezler. Başka bir yıldız tarafından da aydınlatılamayan karanlık görünüme sahip bulutsulara Karanlık Nebula denmektedir. Karanlık Nebulalar, genel olarak salma nebulalarının içinde yer alır.

Nasıl oluştuklarını anlattığımız bu birçok bulutsu, iyi bir teleskopla gözlenebilmektedir. Yengeç Bulutsusu ve Orion Bulutsusu en önem taşıyan bulutsular arasında yer almaktadır.