Karar Verme Becerisi Nasıl Geliştirilir?
Herkesin hayatında seçim yapmak zorunda kaldığı anlar olmuştur? Uzun vakitler alan düşünmeler sonucunda karar verip onun yanlış olmasından endişe duyulur.
Bu noktada herkesin ihtiyaç duyduğu şey iyi bir karar verme becerisi sahibi olmaktır. Bu beceri bizi doğru tercihler yapmaya iterken aynı zamanda düşünme vaktimiz kısalacağı için bizlere zaman yaratıyor. Karar verme becerisi aslında doğuştan gelen bir özellik olabileceği gibi geliştirilmeye de açıktır.
Nasıl Karar Verilir?
Beynimiz bir tercih aşamasında olduğu zaman onu birçok yönden değerlendirmeye alır. Bunlardan öne çıkan başlıklar mantıksal çerçeve ve duygusal çerçeve olarak ikiye ayrılabilir. Bazı insanlar duyguların doğru kara vermeye engel olduğunu düşünerek kendini hep mantıksal tarafa yönlendirir. Ama bu noktada her iki açıdan düşünen insanların aldığı sonuçların daha tatmin edici olduğu gözlemlenmiştir. Beyin daha sonrasında ağır basan seçenek peşinde tercih yapar ve o yönde aksiyon alır.
Doğru Karar Nedir?
Bir kararın sonucunun isteklerimize ve beklentilerimize uygun bir şekilde karşımıza çıkması onun doğru karar olduğunu bizlere gösterir. Dikkat edilmesi gereken noktalardan bir tanesi geçici mutlulukları tercih etmemektir. Yani uzun vadede daha iyi sonuçlar doğuracak tercihler daha doğru olacaktır. Önemli bir felsefi düşünce tarzına sahip olan stoacıların da söylediği gibi gelecekteki iyi şeyler için anlık hazları ertelenmelidir. Hayatı anlık yaşamak da tabi ki basit kararlar alarak mümkündür ama biz doğru karar almak istiyorsak mümkün olan en yüksek faydaya doğru yönelim göstermeliyiz.
Nasıl Geliştiririz?
Diğer kişisel gelişim uygulamaları gibi kümülatif bir şekilde gelişir. Doğuştan sahip olduğumuz yetinin üstüne bizim ne koyduğumuza bağlıdır. Hayatımızın içinde yaptığımız her tercih bize birer tecrübe oluşturacaktır. Lakin sadece doğru aldığımız kararlar bu becerimizi geliştir. Çünkü kara verme mekanizmamızın altında yatan önemli bir özellik cesarettir. İnsan her ne kadar mantıklı ve doğru bir seçeneği ayırt edebilse de onu seçebilmek cesaret ister. Yaptığımız bir seçim sonucunda onun doğru sonucu verdiğini gözlemlemek bizim cesaret katsayımızı yükseltecektir. Bu sayede daha sonra karşılaşılan karar verme aşamalarında daha öz güvenli bir şekilde var olunacak ve doğru sonuca ulaşılacaktır. Kısacası doğru karar verme becerisi doğru karalar verdikçe gelişim gösterecektir.
Nereden Başlanılmalı?
Öncelikle kendimizi karar verme sorumluluğu almaktan geri çekmememiz gereklidir. Bilakis korkmadan karar vermek için olayların üstüne gitmeliyiz. Sonuçta doğru kararlara ulaşabilmek için önce karar vermek gereklidir. Süreç boyunca illa ki yanlış veya beklenmeyen sonuçlarla karşılaştığımız olacaktır. Bu kararların değerlendirmesini yaparak kendimize ders çıkarabiliriz.
Gündelik hayatta karar verme mekanizmamızı çok yormamak adına basit şeyler üstüne çok düşünmemek de gelişime katkı da bulundurur. Ne yiyeceğini, nasıl giyineceğini fazla düşünmemek bizi önemli tercihler yaparken daha güçlü kılacaktır. Bunu dünyaca ünlü CEO’lardan Mark Zuckerberg ve Steve Jobs’ın hayatlarından görmek mümkün.