İrtifa hastalığı, yüksek irtifa ve rakımlarda oksijen yetersizliğine bağlı olarak görülen patolojik bir rahatsızlıktır. Genellikle 2.400 metre (8.000 ft) üzerinde görülür. Özellikle yüksek rakımlara tırmanan dağcı ve kayakçılar ile yüksek irtifalarda oksijen desteği olmadan uçan kimselerde görülür.
İrtifa hastalığının nedeni
Yüksek irtifalarda atmosfer basıncının ve hava yoğunluğunun azalması nedeniyle oksijen moleküllerinin parsiyel basıncı da azalır. Bu durum vücudun, özellikle oksijene duyarlılığı yüksek olan dokularında (beyin, akciğer, göz vs.) hipoksi (kısmi oksijen yetersizliği) ve anoksi (tamamen oksijensizlik) oluşmasına neden olur.
İrtifa hastalığının belirtileri
- Hafif belirtiler
- Baş ağrısı
- Baş dönmesi
- Bulantı
- Kusma
- Yorgunluk
- Uykusuzluk
- Nefes darlığı
- Ciddi belirtiler
- Bilinç bulanıklığı
- Koordinasyon bozukluğu
- Morarma
- Öksürük ve balgam
- Göğüs ağrısı
- Hızlı nefes alma
İrtifa hastalığının önlenmesi
- Yavaş yükselmek
- Bol sıvı tüketmek
- Karbonhidratlı besinler tüketmek
- Alkol ve kafein almaktan kaçınmak
- Gerekirse oksijen desteği almak
İrtifa hastalığının tedavisi
- İrtifa hastalığının tedavisi, hastanın bulunduğu irtifaya ve hastalığın şiddetine göre değişir.
- Hafif vakalarda, dinlenme, sıvı alımı ve ağrı kesici ilaçlar yeterli olabilir.
- Ciddi vakalarda, hastaya oksijen desteği ve ilaç tedavisi uygulanabilir.
- Gerekirse hasta, daha düşük bir irtifaya indirilebilir.
İrtifa hastalığının risk faktörleri
- Daha önce irtifa hastalığı geçirmiş olmak
- Hızlı yükselmek
- Obezite
- Kalp ve akciğer hastalıkları
- Sigara içmek
Dikkat
Eğer yüksek irtifaya seyahat etmeyi planlıyorsanız, irtifa hastalığı hakkında bilgi edinmeniz ve gerekli önlemleri almanız önemlidir. Herhangi bir belirti yaşarsanız, bir sağlık uzmanına danışmanız gerekir.
Ek kaynaklar
