Flanş, iki makine veya tesisat elemanının sızdırmaz şekilde birleştirilmesine yarayan genelde standart olarak üretilen bir konstrüksiyon elemanıdır. Aslı, Almanca "flansch" kelimesi olup, doğrudan Türkçeye girmiştir.
Flanşlar, boru hatlarında, kazanlarda, tanklarda ve diğer birçok tesisatta kullanılır. Farklı malzemelerden (demir, bakır, pirinç vb.) üretilebilir ve basınç ve boyutlarına göre sınıflandırılırlar.
Flanşın iki temel bileşeni vardır
- Flanş yüzeyi: İki elemanı birleştiren ve sızdırmazlığı sağlayan yüzeydır. Farklı flanş türleri, düz, çıkıntılı veya oyuk flanş yüzeyleri gibi farklı yüzey tiplerine sahiptir.
- Flanş bağlantı delikleri: Flanşları birleştirmek için kullanılan cıvataların veya vidaların yerleştirildiği deliklerdir.
Flanşların bazı önemli kullanım alanları
- Boru hatlarını birleştirmek: Flanşlar, boru hatlarının birbirine veya vanalar, pompalar ve diğer ekipmanlara bağlanması için kullanılır.
- Kazanları ve tankları birleştirmek: Flanşlar, kazanların ve tankların gövdelerini ve kapaklarını birleştirmek için kullanılır.
- Makineleri birleştirmek: Flanşlar, makinelerin gövdelerini ve parçalarını birleştirmek için kullanılır.
Flanşların bazı avantajları
- Sızdırmazlık: Flanşlar, doğru şekilde monte edildiklerinde ve contalandıklarında sıvı ve gaz sızıntılarını önler.
- Kolay kurulum ve sökme: Flanşlar, cıvatalar veya vidalar kullanılarak kolayca monte edilebilir ve sökülebilir.
- Dayanıklılık: Flanşlar, yüksek basınç ve sıcaklıklara dayanacak şekilde tasarlanmıştır.
- Esneklik: Farklı flanş türleri ve boyutları mevcut olduğundan, çeşitli uygulamalarda kullanılabilirler.
Flanşların bazı dezavantajları
- Maliyet: Flanşlar, diğer bağlantı türlerine kıyasla daha pahalı olabilir.
- Ağırlık: Flanşlar, diğer bağlantı türlerine kıyasla daha ağır olabilir.
- Yer: Flanşlar, diğer bağlantı türlerine kıyasla daha fazla yer kaplayabilir.