Mardin Usulü Firkiye: Çağla Bademli Kuzu Etli Yemek Tarifi
Firkiye yemeği, Mardin yöresine ait geleneksel bir lezzettir. Özellikle bahar aylarında taze çağla bademlerin (yeşil badem) bol olduğu dönemde yapılan bu yemek, Mardin mutfağının zenginliğini ve özgünlüğünü yansıtır. Kuzu eti ve çağla bademin eşsiz uyumuyla hazırlanan Firkiye, baharın müjdecisi olarak sofralarda yer alır ve genellikle ekşi-tatlı lezzet dengesiyle dikkat çeker. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 28 Temmuz 2023 tarihinde tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır, bu da yemeğin kültürel değerini ve özgünlüğünü resmi olarak kanıtlar.
Firkiye Yemeği Tarifi (4-6 Kişilik)
Malzemeler:
-
500 gram kuzu eti (kuşbaşı doğranmış)
-
250 gram taze çağla badem (içleri temizlenmiş, ikiye bölünmüş)
-
1 adet kuru soğan (doğranmış)
-
2-3 adet yeşil soğan (doğranmış)
-
1 adet kabak (küp doğranmış)
-
5-6 adet taze erik (veya 1 su bardağı erik suyu; alternatif olarak limon suyu)
-
2 yemek kaşığı tereyağı
-
3 su bardağı kaynamış su
-
1 tatlı kaşığı tuz (damak zevkine göre ayarlanabilir)
-
Bir tutam maydanoz (servis için, ince kıyılmış)
Yapılışı:
-
Etin Kavurulması: Bir tencerede tereyağını eritin. Kuşbaşı doğranmış kuzu etini ekleyip üzerine biraz tuz serpin. Etler suyunu salıp çekene kadar orta-yüksek ateşte kavurun. Suyunu tamamen çektiğinde doğranmış kuru soğanı ilave edin ve soğanlar pembeleşene kadar kavurmaya devam edin.
-
Çağla Bademlerin Eklenmesi: İçleri temizlenip ikiye bölünmüş çağla bademleri tencereye ekleyin. 1-2 dakika daha kavurun, böylece bademler hafifçe lezzetini bırakır.
-
Erik Suyunun Hazırlanması: Taze erikleri 2 su bardağı suyla ayrı bir kapta pişirin ve çekirdeklerini ayırın. Elde edilen erik suyunu kullanacağız. Eğer taze erik yoksa, hazır erik suyu veya limon suyu alternatif olarak kullanılabilir.
-
Sebzelerin Eklenmesi: Tencereye küp doğranmış kabakları ekleyin. Ardından erik suyunu (veya limon suyunu) ilave edin. 3 su bardağı kaynamış suyu da tencereye dökün ve tuzunu ayarlayın.
-
Pişirme: Yemeği karıştırmadan, kapağı açık şekilde kısık ateşte 15 dakika pişirin. Bu sırada soğanlar ve diğer malzemeler kendi kendine özleşecektir. 15 dakika sonunda doğranmış yeşil soğanları ekleyin ve 15 dakika daha pişirmeye devam edin.
-
Servis: Pişen yemeğin altını kapatın, üzerine ince kıyılmış maydanoz serpin ve sıcak olarak servis yapın.
Püf Noktaları:
-
Taze çağla badem kullanmak, yemeğin karakteristik lezzetini ortaya çıkarır. Mevsimi değilse kuru bademle denenmemesi önerilir, çünkü aynı sonucu vermez.
-
Erik suyu yerine limon suyu kullanıyorsanız, miktarı kontrollü ekleyin; fazla ekşi olmaması için tadına bakarak ayar yapın.
-
Etin yumuşak olması için kavurma aşamasında sabırlı olun ve gerekirse pişirme süresini uzatın.
-
Geleneksel olarak karıştırmadan pişirilir, böylece sebzeler dağılmaz ve yemeğin dokusu korunur.
Nerenin Yemeği?
Firkiye, Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yer alan Mardin iline özgü bir yemektir. Mardin’in Mazıdağı ilçesiyle de özdeşleşmiş olup, bu bölgenin mutfak kültürünün önemli bir parçasıdır. Bahar aylarında aileleri bir araya getiren bu yemek, nesilden nesile aktarılan bir gelenek olarak günümüze ulaşmıştır.
Özelliği Nedir?
Firkiye’nin en belirgin özelliği, taze çağla bademle kuzu etinin birleşiminden doğan eşsiz tat profili ve mevsimsel bir yemek olmasıdır. Baharın tazeliğini sofraya taşıyan bu lezzet, ekşi (erik veya limon suyu) ve tatlımsı (çağla badem) notaların dengeli uyumuyla öne çıkar. Besleyici olmasının yanı sıra, hafif ekşi suyu ve aromatik yapısıyla hem göze hem damağa hitap eder. Geleneksel sunumunda sade servis edilse de, yanında pirinç veya bulgur pilavı, yoğurt veya mevsim yeşillikleriyle tamamlanabilir.
Bu yemek, Mardin’in zengin mutfak mirasının bir yansıması olarak, hem lezzeti hem de kültürel değeriyle sofralarda özel bir yer edinir. Afiyet olsun!