Emir Timur (1336-1405), Batı dünyasında Tamerlane ya da Timur-i Leng olarak da bilinir, 14. yüzyılın sonları ve 15. yüzyılın başlarında Orta Asya'da büyük bir imparatorluk kurmuş olan ünlü bir Türk-Moğol komutan ve devlet adamıdır. Timur, Barlas boyundan gelmektedir ve Semerkand'ı başkent yaparak geniş bir bölgeyi kontrol altına almıştır.
Timur'un hayatı ve başarıları şu şekilde özetlenebilir:
- Doğumu ve Gençliği: Timur, 1336 yılında bugünkü Özbekistan sınırları içinde yer alan Keş (şimdiki adıyla Şehrisabz) kentinde doğdu. Gençlik yıllarında yerel savaş lordlarının yanında yetişerek askeri ve siyasi tecrübe kazandı.
- Yükselişi ve İktidarı: Timur, 1360'larda Maveraünnehir bölgesinde güçlenmeye başladı ve 1370'te Semerkand'ı ele geçirerek burayı başkent yaptı. Ardından hızla genişleyerek İran, Kafkaslar, Anadolu, Irak, Suriye ve Hindistan'a kadar uzanan geniş bir coğrafyada fetihler gerçekleştirdi.
- Askeri Başarıları: Timur, kendisine karşı duran pek çok devleti yenilgiye uğratarak büyük bir imparatorluk kurdu. 1398'de Delhi Sultanlığı'nı fethetti, 1402'de Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid'i Ankara Savaşı'nda mağlup etti. Timur'un askeri dehası ve stratejik zekası, kendisine karşı duran pek çok düşmanı yenmesine olanak sağladı.
- Kültürel Katkıları: Timur, yalnızca bir savaşçı ve fatih değil, aynı zamanda kültürel ve mimari gelişmelere de büyük katkılarda bulundu. Semerkand'da pek çok görkemli yapı inşa ettirdi ve şehri dönemin önemli kültür merkezlerinden biri haline getirdi.
- Ölümü ve Mirası: Timur, 1405 yılında Çin'e yapmayı planladığı bir sefer sırasında öldü. Ölümünden sonra imparatorluğu kısa sürede parçalandı, ancak torunlarından Babür Şah, Hindistan'da Babür İmparatorluğu'nu kurarak Timur'un mirasını sürdürdü.
