Bertha Tünel Açma Makinesi: Teknik ve Finansal Analiz
Bertha, adını Seattle’ın ilk kadın belediye başkanı Bertha Knight Landes’ten alan ve Seattle Alaskan Way Viaduct Replacement Tunnel projesinde kullanılan devasa bir tünel açma makinesidir (TBM - Tunnel Boring Machine). Dünya çapında mühendislik projeleri arasında öne çıkan Bertha, sahip olduğu teknik özellikleri ve büyük bütçesi ile dikkat çekmektedir. Bu makalede, Bertha'nın teknik detayları ve projenin finansal yönleri detaylı şekilde incelenecektir.
1. Bertha'nın Teknik Özellikleri
Bertha, 57,5 fit (yaklaşık 17,5 metre) çapıyla, dünyanın en büyük tünel açma makinelerinden biri olarak tanınır. Japonya'nın Hitachi Zosen şirketi tarafından üretilen bu dev makine, 2013 yılında Seattle’daki Alaskan Way Viaduct’un yer altına alınması amacıyla inşa edilen tünel projesinde kullanılmıştır. Bertha, 99 numaralı otoyolun altında 3,2 kilometrelik bir tünel kazmıştır.- Ağırlık: Bertha yaklaşık 6.700 ton ağırlığındadır.
- Uzunluk: Toplam uzunluğu 99 metre olup, neredeyse bir futbol sahası boyutundadır.
- Güç Kaynağı: Makineyi çalıştırmak için yaklaşık 8.000 beygir gücünde motorlar kullanılmıştır.
- Kazma Mekanizması: Bertha'nın önünde yer alan devasa döner başlıkta 260'tan fazla kesici disk bulunmaktadır. Bu diskler, hem sert kayalar hem de yumuşak toprakla başa çıkacak şekilde tasarlanmıştır. Kazma işlemi sırasında dönen başlık, toprağı ve kayaları parçalayarak arkasındaki nakliye sistemine iletir. Bu kazı işlemi sırasında çıkan malzeme, konveyör bantlar aracılığıyla yüzeye taşınır.
- Çalışma Hızı: Bertha, günde ortalama 10 metre ilerleme kapasitesine sahipti. Ancak, kazı sırasında karşılaşılan zemin koşullarına bağlı olarak bu hız değişiklik gösterebiliyordu.
2. Karşılaşılan Teknik Zorluklar
Bertha'nın kazı süreci, büyük bir mühendislik ve operasyonel başarı olmasına rağmen, çeşitli teknik zorluklarla da karşılaştı. 2013 yılında makine, yer altında metal bir boruya çarptı ve bu durum ciddi mekanik sorunlara yol açtı. Bertha’nın önündeki kesici başlık hasar gördü ve makine durmak zorunda kaldı. Yaklaşık iki yıl süren onarım sürecinin ardından kazıya devam edilebildi. Bu durum, projenin maliyetini ve tamamlanma süresini önemli ölçüde etkiledi.3. Finansal Boyut
Bertha projesi, Seattle Alaskan Way Viaduct Replacement Programı’nın bir parçası olarak yaklaşık 3,3 milyar dolar bütçe ile planlandı. Bu bütçe, yalnızca tünel açma makinesinin maliyeti değil, aynı zamanda altyapı çalışmaları, tünelin güçlendirilmesi, bakım-onarım ve diğer inşaat maliyetlerini de içeriyordu.- Bertha'nın Maliyeti: Bertha'nın inşası ve Seattle'a getirilmesi yaklaşık 80 milyon dolara mal oldu. Ancak, makinenin uzun süreli onarım ihtiyacı ve kazı sırasında yaşanan aksaklıklar projenin toplam maliyetini artırdı.
- Onarım Maliyetleri: 2013'te yaşanan arıza sonrasında Bertha'nın tamiri için ek maliyetler ortaya çıktı. Onarım, yüzeye bir şaft açılarak gerçekleştirildi ve bu işlem hem zaman hem de para açısından projeye büyük bir yük getirdi. Onarım işlemlerinin 143 milyon doları bulduğu tahmin ediliyor.
- Toplam Proje Maliyeti: Projenin toplam maliyetinin, planlanan bütçeyi aşarak 4,25 milyar dolara ulaştığı bildirilmektedir. Maliyetteki artışın büyük bir kısmı Bertha'nın yaşadığı teknik problemler ve onarımlar nedeniyle gerçekleşti.
