Addison hastalığı, böbrek üstü bezlerinin yeterince kortizol ve aldosteron üretememesi sonucu ortaya çıkan bir endokrin bozukluğudur. Kortizol, stres hormonu olarak da bilinir ve vücudun stresle başa çıkmasına yardımcı olur. Aldosteron ise kan basıncını ve elektrolit dengesini düzenler.
Addison hastalığı, primer adrenal yetmezlik olarak da bilinir. Bu, böbrek üstü bezlerinin kendiliğinden hasar görmesinden kaynaklanır. İkincil adrenal yetmezlik ise beyin tabanında bulunan hipofiz bezinin ACTH hormonunu üretememesi sonucu ortaya çıkar. ACTH, böbrek üstü bezlerini kortizol üretmesi için uyarır.
Addison hastalığı, nadir görülen bir hastalıktır. Her 100.000 kişiden yaklaşık 1'inde görülür. Addison hastalığı olan kişilerin yaklaşık %70'i kadındır.
Addison hastalığının başlıca belirtileri şunlardır:
- Aşırı yorgunluk
- Kilo kaybı
- İştahsızlık
- Bulantı ve kusma
- Kas ağrıları
- İshal
- Düşük tansiyon
- Soluk cilt
- Koyu renkli lekeler (özellikle yüzde, meme uçlarında ve genital bölgede)
Addison hastalığı, tedavi edilmezse hayatı tehdit edici olabilir. Addison krizi adı verilen yaşamı tehdit eden bir duruma yol açabilir. Addison krizi, düşük tansiyon, kan şekeri düşüklüğü, kanda yüksek potasyum seviyesi ve şok ile karakterizedir.
Addison hastalığının tedavisi, kortizol ve aldosteron hormonlarının yerine konmasıdır. Bu hormonlar, hap veya enjeksiyon yoluyla verilebilir. Addison hastaları, bu hormonları ömür boyu almak zorundadır.
Addison hastalığının tedavisi, belirtileri kontrol altına almaya ve Addison krizini önlemeye yardımcı olur. Addison hastaları, düzenli olarak doktor kontrolünden geçmelidir.
Addison hastalığının önlenmesi için bilinen bir yol yoktur. Ancak, Addison hastalığına yol açabilecek risk faktörlerini azaltmak için bazı önlemler alınabilir. Bu risk faktörleri arasında, otoimmün hastalıklar, HIV/AIDS, bazı ilaçlar ve radyasyon tedavisi yer alır.
