Kelebek hastalığı, halk arasında sistemik lupus eritematozus (SLE) olarak da bilinen, bağışıklık sisteminin vücudun kendi dokularına saldırmasına neden olan kronik bir otoimmün hastalıktır. Bu durum, eklemlerde, ciltte, böbreklerde, kalpte, akciğerlerde ve sinir sisteminde iltihaplanmaya neden olabilir.
Kelebek hastalığı, kadınlarda erkeklere göre yaklaşık 10 kat daha yaygındır. Genellikle genç yetişkinlik döneminde başlar, ancak her yaşta ortaya çıkabilir.
Kelebek hastalığının kesin nedeni bilinmemektedir, ancak genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir.
Genetik faktörler, kelebek hastalığı riskini artırabilir. Kelebek hastalığı öyküsü olan kişilerin, bu bozukluğa sahip olmayanlara göre daha yüksek risk altında olduğu bulunmuştur.
Biyokimyasal faktörler, kelebek hastalığına katkıda bulunabilir. Örneğin, bazı beyin kimyasallarının dengesizliği, iltihaplanmaya neden olabilir.
Çevresel faktörler, kelebek hastalığı riskini artırabilir. Örneğin, ultraviyole ışınları, kelebek hastalığı semptomlarını tetikleyebilir.
Kelebek hastalığının belirtileri, etkilenen organa göre değişebilir. Kelebek hastalığının yaygın belirtileri şunlardır:
- Yorgunluk
- Ağrı
- Ateş
- Kilo kaybı
- Cilt döküntüsü
- Eklem ağrısı
- Böbrek hastalığı
- Kalp hastalığı
- Akciğer hastalığı
- Sinir sistemi hastalığı
Kelebek hastalığı, laboratuvar testleri ve fiziksel muayene ile teşhis edilir. Kelebek hastalığı tanısı koymak için kullanılan bazı testler şunlardır:
- Kan testi: Kan testi, kelebek hastalığıya işaret eden antikorların varlığını tespit etmek için kullanılabilir.
- Biyopsi: Biyopsi, etkilenen dokudan bir parçanın alınıp mikroskop altında incelenmesidir. Biyopsi, kelebek hastalığıya neden olan iltihaplanmayı teşhis etmeye yardımcı olabilir.
Kelebek hastalığı, genellikle ilaç tedavisi ile tedavi edilir. İlaç tedavisi, iltihabı azaltmaya ve organ hasarını önlemeye yardımcı olur. Kelebek hastalığı tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar şunlardır:
- İltihap önleyici ilaçlar: İltihap önleyici ilaçlar, ağrı ve iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
- Kortikosteroidler: Kortikosteroidler, güçlü iltihap önleyici ilaçlardır.
- İmmünosupresanlar: İmmünosupresanlar, bağışıklık sistemini baskılayarak iltihabı azaltmaya yardımcı olur.
Kelebek hastalığı, tedavi edilebilir bir hastalıktır, ancak yaşam boyu devam eden bir durumdur. Kelebek hastalığı hastalarının, semptomlarını yönetmek ve organ hasarını önlemek için düzenli olarak tıbbi takip yaptırmaları önemlidir.
Kelebek hastalığı için yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir. Kelebek hastalığı hastalarının, ultraviyole ışınlarından korunmak için güneş kremi kullanmak, sigara içmemek ve sağlıklı bir kiloyu korumak gibi önlemler almaları önemlidir.
Kelebek hastalığının belirtileri, şiddeti ve seyri kişiden kişiye değişebilir. Bazı hastalarda, hastalık hafif seyrederken, bazı hastalarda ise daha şiddetli seyredebilir. Kelebek hastalığının ciddi vakalarında, organ hasarı meydana gelebilir ve bu da ölüme neden olabilir.
Kelebek hastalığı için henüz kesin bir tedavisi yoktur. Tedavi, semptomların yönetilmesine odaklanır. Erken teşhis ve tedavi, semptomların şiddetini azaltmaya ve organ hasarını önlemeye yardımcı olabilir.